Журамласан үгсийн жагсаалт 01

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын

2011 оны 7 дугаар сарын … -ны өдрийн

. . . . дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралт

Кирил бичигт олон хувилбараар бичигдэж буй монгол үгсийн

бичлэгийг оноон тогтсон жагсаалт

№	Үгийн хувилбар	Кирил бичигт бичих хэлбэр
1	aварга / аврага	aварга
2	авлига / авилга	авлига
3	авхуул / авахуул	авхуул
4	авьяас / авъяас	авьяас
5	агуу / аугаа	агуу
6	адасга / адсага	адасга
7	азарга / азрага	азарга
8	азгүйдэx / азгүйтэх	азгүйдэx
9	айлдал / айлдвар	айлдал (айлдсан үг, хуучин үг, үг хэлэх явц)
10		айлдвар (хүндэтгэл, ерөөл)
11	айхавтар / айхтар	айхавтар
12	аливаа / алив	аливаа
13	алцганах / алцагaнах	алцганах
14	амарлингуй / амирлангуй	амарлингуй
15	арвагар / аравгар	арвагар
16	арвилах / аривлах	арвилах
17	арзгаp / арзагаp	арзгаp
18	аяндаа / аяандаа	аяндаа
19	бадриун / бадируун	бадриун
20	байгаль / байгал	байгаль
21	байцай / байцаа	байцай
22	банди / баньд	банди
23	бархирах / бахирах	бархирах
24	билиг / бэлгэ / бэлэг / билэг	билиг (оюун билиг)
25		бэлгэ (бэлгэ тэмдэг)
26		бэлэг (бэлэг дурсгал)
27	бич / мич	бич
28	бодгаль / бодьгал	Бодгаль
29	бодис / бодос	бодис
30	бодит / бодот	бодит
31	бодисад / бодьсад	бодисад
32	борви / борив	борви
33	бохирдоx / бохиртох	бохирдоx (гадны нөлөөгөөр хиртэх)
34		бохиртох (өөрөө бохир шинжтэй болох)
35	бөгөөд / бөгөөс	Бөгөөд
36	бөгцгөнөх / бөгцөгнөх	бөгцгөнөх
37	бөндгөнөх / бөндөгнөх	бөндгөнөх
38	бувтнах / бувтанах	бувтнах
39	будилах / будлих	будилах
40	Бургилах / буриглах	бургилах
41	бусниулах / бушнуулах	бусниулах
42	бүгчим / бөгчим	бүгчим
43	бөжин / бүжин	бөжин
44 45	бүжиглэх / бүжих	бүжиглэх (хүн бүжиглэх, сайхан бүжиглэх) бүжих (хүн, амьтны хөдөлгөөн заасан)
46	бүлтгэнэх / бүлтэгнэх	бүлтгэнэх
47	бүлэг / бөлөг	бүлэг
48	бүрчлэн / бүрчилэн	бүрчлэн
49	бүрэлдэхүүн / бүрэлдхүүн	бүрэлдэхүүн
50	бэлчир / билчир	бэлчир
51	бэлэвсэн/ бэлбэсэн	бэлэвсэн
52	бэнчин / бинчин	бэнчин
53	бэртэнгэ / бэртэнги	бэртэнгэ
54	вандан / бандан	вандан (хадаг)
55		бандан (ширээ)
56	гавж / гавьж	гавж
57	гавьяа / гавъяа	гавьяа
58	гадарга / гадаргуу / гадрага	гадарга (бүрхүүл)
59		гадаргуу (нэр томьёо)
60	гаднах / гаднахь	гаднах
61	гайхширал / гайхшрал	гайхширал
62	гамин	гамин
63	ганьхрал / ганихрал /	Ганьхрал
64	гараг	гараг
65	гарваль / гарвал	гарваль
66	гарди / гарьд	гарди
67	гачуур / гацуур	гачуур (модны нэр)
68		гацуур (мөчир)
69	гогодох / гогдох	гогодох
70	голдрил / гольдрол	голдрил
71	голдуу / голцуу	голдуу
72	гоньд / гонид	гоньд
73	гоолиг / гуалиг	гоолиг
74	гуаш / гуашь	гуаш
75 76	гулжгаp / гулзгаp	гулжгаp (зөөлөн биеийн мурийсан байдал) гулзгар (хатуу биеийн мурийсан байдал, жишээ нь төмөр)
77	гуньхрах / гунихрах	гуньхрах
78	гурви / гурив	гурви
79	гүвгэнэх / гүвэгнэх	гүвгэнэх
80	гэгээлэг / гэгээлиг	гэгээлэг
81	гэр лүү / гэрлүү	гэр лүү
82	давалгаалах / давлагаалах	давалгаалах
83	давлиун / давилуун	давлиун
84	давхарга / давхрага	давхарга
85	дайчилгаа / дайчлагаа	дайчилгаа
86	дальдрах / далдирах	дальдрах
87	дамжлага / дамжилга	Дамжлага
88	дараах / дараахи	дараах
89	дарвагар / даравгар	дарвагар
90	даяаршил / даяарчлал	даяаршил (өөрөө аяндаа болох үйл явц)
91		даяарчлал (гаднаас тусгах зүйл)
92	дийлэнх / дийлэнхи	дийлэнх
93	довтолгоо / довтлогоо	довтолгоо
94	долоодугаар / долдугаар	долоодугаар
95	долоодахь / долоодох	долоо дахь
96	доорх / доорхи	доорх
97	дооших / доошхи	дооших
98	доор / дор	доор (байр заана)
99		дор (чанар заана)
100	дорвитой / доривтой	дорвитой
101	дорнод / дорнот	дорнод
102	доторх / доторхи	доторх
103	дотуурх / дотуурхи	дотуурх
104	дөрөвдэх / дөрөвдөх	дөрөв дэх
105	дугариг / дугараг	дугариг
106	дужигнах / дужгинах	дужигнах
107	дуржигнах / дуржгинах	дуржигнах
108	дундад / дундат	дундад
109	дундах / дундахь	дундах
110	дундаж / дундач	дундаж
111	дурдах / дурьдах	дурдах
112	дуртгал / дурдатгал	дуртгал
113	дуугараx / дугарах	дуугараx
114	дуурайх / дууриах	дуурайх
115	дуурьсах / дуурсах	дуурьсах
116	дүйчин / дүүчин	дүйчин
117	дүл / дөл	дүл (шөнө дунд үе)
118		дөл (галын дөл)
119	дэгдгэнэх / дэгдэгнэх	дэгдгэнэх
120	дэгдээхий / дэгдээхэй	дэгдээхий
121	дэрчгэнэх / дэрчигнэх	дэрчгэнэх
122	дээрх / дээрхи	дээрх
123	дээших / дээшхи	дээших
124	есдэх / есдөх	ес дэх
125	ёнхгор / ёнхигор	ёнхгор
126	жайжганах / жайжигнах	жайжганах
127	жижгирэх / жижигрэх / жижгэрэх	жижгирэх
128	жирвэгэнэх / жирвэгнэх	жирвэгэнэх
129	жирвэгэр / жирэвгэр	жирвэгэр
130	жүрж / зүрж	жүрж
131	шүүс / жүүс	Шүүс
132	зааварчилгаа / зааварчлагаа	Зааварчилгаа
133	завж / завьж / жавж	завж
134	завьяа / завъяа	завьяа
135	загатнах / загтнах	загатнах
136	замбуутив / замбатив	замбуутив
137	зангилаа / зангилгаа	зангилаа (боомт, төмөр зам)
138		зангилгаа (үйлийн үр дүнд үүссэн юм, жишээ нь уяа)
139	засаршгүй / засрашгүй	засаршгүй
140	зовних / зовинох	зовних
141	зовуурь / зовиур	зовуурь
142 143	зогсонги зогьсох / зогисох	зогсонги (эр үгэнд –нги, эм үгэнд эгшиг зохицох ёсны дагуу -нгө, -нгэ дагавар залгана) зогьсох
144	зожиг / жожиг	зожиг
145	зөвлөлдөх / зөвөлдөх	зөвлөлдөх
146	зөвлөгөө / зөвлөлгөө	зөвлөгөө
147	зөвлөгөөн / зөвлөлгөөн	зөвлөгөөн
148	зугтах / зугатах	зугтах
149	зургаадугаар / зургадугаар	зургаадугаар
150	зууван / зуйван	зууван
151	зүдүүр / зүдгүүр	зүдүүр
152	зүүнтээгүүр / зүүнтэйгүүр	зүүнтээгүүр
153	идэвх / идэвхи	идэвх
154	илаарьших / илаарших	илаарьших
155	ирвэгэнэх / эрвэгэнэх	ирвэгэнэх (одод ирвэгэнэх)
156		эрвэгэнэх (биетийн дээш чиглэсэн давтагдах хөдөлгөөн)
157	иржигэнэх / иржгэнэх / эржигнэх	иржигэнэх
158	эрмүүн / ирмүүн	эрмүүн
159	исгэлэн / эсгэлэн	исгэлэн
160	исгэх / эсгэх	исгэх (хөрөнгө исгэх)
161	исэх / эсэх	исэх
162	ихэвчлэн / ихэвчилэн	ихэвчлэн
163	ихэнх / ихэнхи	ихэнх
164	иш / эш	иш (хүрзний иш)
165		эш (онол эш)
166	лавлагаа / лавалгаа	лавлагаа
167	маани / маань	маани (маани унших)
168		маань (тэр маань)
169	магадалгаа / магадлагаа	магадалгаа
170	махбод / махбодь	махбод
171	мөргөцөг / мөрөгцөг	мөргөцөг
172	мөхөстөх / мөхөсдөх	Мөхөстөх
173	мурий / муруй	мурий (үйл үг)
174		муруй (тэмдэг нэр)
175	мэдрэхүй / мэдэрхүй	мэдрэхүй
176	мэргэ / мэрэг	мэргэ
177	мэргэжил / мэрэгжил	мэргэжил
178	наадах / наадахь	наадах
179	наалданги / наалданга	наалданги
180	нааших / наашхи	нааших
181	навтганах / навтагaнах	навтганах
182	наймалж / наймаалж	наймалж
183	нармигар / нармагар	нармигар (хүний хамрын төрх)
184	нижигнэх / нижгэнэх	нижигнэх
185	нэл / нил	нэл (бүхэлдээ)
186		нил (цэцэг)
187	нисгэгч / нисэгч	нисгэгч (пилот)
188		нисэгч (сансрын нисэгч)
189	номхотгох / номхтгох	номхотгох
190	нотолгоо / нотлогоо	нотолгоо
191	нөгөөтээгүүр / нөгөөтэйгүүр	нөгөөтээгүүр
192	нөгчих / нөхцөх	нөгчих (нас нөгчих)
193		нөхцөх (нийлэх)
194	нударга / нудрага	нударга
195	нулимс / нулимас	нулимс
196	нурмагар / нурамгар	нурмагар
197	нүжигнэх / нүжгэнэх	нүжигнэх
198	нэг бүр / нэгбүр	нэг бүр
199	нэгмөр / нэг мөр	нэг мөр
200	нэгмөсөн / нэг мөсөн	нэгмөсөн
201	нэгэнтээ / нэгтээ	нэгэнтээ
202	нэгтээгүүр / нэгэнтээгүүр	нэгтээгүүр
203	нэжгээд / нижгээд	нэжгээд
204	нэлмэгэр / нэлэмгэр	нэлмэгэр
205	нэлэнхий / нэлэнхүй	нэлэнхий
206	нэлээд / нилээд	нэлээд
207	овилгогүй / овлигогүй	овилгогүй
208	овьёос / овъёос	овьёос
209	оготно / огтоно	оготно
210	ойрх / ойрхи	ойрх
211	олонлог / олонлиг	олонлог
212	олонтоо / олонтаа	олонтоо
213	олонх / олонхи	олонх
214	оношилгоо / оношлогоо	оношилгоо
215	оодгонох / оодогнох	оодгонох
216	орвогонох / оровгонох	орвогонох
217	отго / отог	отго (отго жинс)
218		отог (отог аймаг)
219	оюунлаг / оюунлиг	оюунлаг
220	өвтэгш / үвтэгш / өв тэгш	өвтэгш
221	өгүүлэх / үгүүлэх	Өгүүлэх
222	өгүүлбэр / үгүүлбэр	Өгүүлбэр
223	өгүүллэг / үгүүллэг	өгүүллэг
224	өгүүлэгдэхүүн / үгүүлэгдэхүүн	Өгүүлэгдэхүүн
225	өгүүлэхүүн / үгүүлэхүүн	өгүүлэхүүн
226	өгүүлэл / үгүүлэл	Өгүүлэл
227	өлөг / өлгө	өлөг (эд өлөг)
228	өмнөд / өмнөт	өмнөд
229	өмхий / үмхий	өмхий
230	өнтэй / өнөтэй	өнтэй
231	өрвөлөг / өрөвлөг	өрвөлөг
232	өргөдөл / өрөгдөл	өргөдөл
233	өш / өс	өш (занах, хариу авах)
234		өс (нэр заасан-өс хонзон)
235	өшиглөх / өшгөлөх	өшиглөх
236	пижгэнэх / пижигнэх	пижгэнэх
237	саарь / сайр	саарь (гарын саарь)
238		сайр (голын сайр)
239	сагалдарга / сагалдрага	сагалдарга
240	саглагар / сагалгар	саглагар
241	сайх / саях / сайхь / саахь	сайх (нөгөө хүн)
242		саях (саяын)
243	саланги / саланга	Саланги
244	санаачилга / санаачлага	санаачилга
245	сарваганах / саравганах	сарваганах
246	саримсаг / саримс / сармис	саримсаг/саримс (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
247	сарьдаг / саридаг	сарьдаг
248	сонгууль / сонгуул	сонгууль
249	сонсогдоx / сонстох / сонсдох	сонсогдоx / сонстох (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
250	сорви / сорив	сорви
251	сормуус / сормос	сормуус
252	суварга / суврага	суварга
253	судлагдахуун	судлагдахуун
254	сурвалжилга / сурвалжлага	сурвалжилга
255	сургаал / сургааль	сургаал
256	сурталчилгаа /сурталчлагаа	сурталчилгаа
257	суртахуун / суртхуун	суртахуун
258	сүсэг / сүжиг	сүсэг (сүсэг бишрэл)
259		сүжиг (cүжиг-ээр өвдөх)
260	цэрвүү	цэрвүү
261	сэрвэгэр / сэрэвгэр	сэрвэгэр
262	сэрэмж / сэргэмж	сэрэмж
263	сэржгэнэх / сэржигнэх	сэржгэнэх
264	тавтир / тавьтир	тавтир
265	тасхийм / тэсгим / тэсгэм	тасхийм / тэсхийм (найруулгын ялгаатай хэрэглэнэ)
266	ташрам / дашрам	ташрам
267	титэм / титим	титэм
268	товьёг / товъёг / товьёог	товьёг
269	тогтонги /тогтонг	Тогтонги
270	тожгонох / тожигнох	тожгонох
271	томчууд / томчуул	томчууд / томчуул (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
272	томьёо / томъёо	томьёо
273	тохьгүй / тохигүй	тохьгүй
274	тошлог / тошлой	тошлог / тошлой (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
275	Төвд / Түвд	Төвөд
276	түвөг / төвөг	түвэг
277	төвөнх / төвөн	төвөнх
278	төвшин / түвшин	төвшин (төв төвшин)
279		түвшин (далайн түвшин)
280	төлгө / төлөг	төлгө (мэргэ төлгө)
281	төрөлхтөн /төрлөхтөн	төрөлхтөн
282	тугтам / тутам	тугтам (бичгийн хэлний сонгодог найруулгад хэрэглэнэ)
283	тунадас / тундас	тунадас
284	турхирах / тухирах	турхирах / тухирах (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
285	тутам / дутам	тутам
286	туурвил / туурьвил	туурвил
287	тэнгис / тэнгэс	тэнгис
288	тээршээх / тээршаах	тээршээх
289	увдис / увидас / увьдис	увдис
290	удаах / удаахь	удаах
291	уйланхай / уйлхай	уйланхай
292	улхганах / улхагнах	улхганах
293	ундарга / ундрага	ундарга
294	урай / ура	урай
295	уруй / урий	уруй
296	уруу / руу	уруу (уруу газар)
297		руу (хот руу)
298	урьдах / урдах	урьдах (цаг хугацааны)
299		урдах (орон байрын)
300	уушги / уушиг	уушги
301	үрчлээ / үрчлээс	үрчлээ / үрчлээс (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
302	үүлдэр / үүлтэр	үүлдэр
303	үүрд / үүрт	үүрд
304	үүсвэр / үүсгэвэр	үүсвэр
305	хааш яаш / хайш яйш	хааш яаш
306	хавсрах / хавсарах	хавсрах
307	хавчганах / хавчигнах	хавчганах
308	хавьгүй / хавигүй	хавьгүй
309	хайхрах / хайхарах	хайхрах
310	халти мөлт / хальт мөлт	халти мөлт
311	халтирах / хальтирах	халтирах
312	хангарди / хангарьд	хангарди
313	харьяа / харъяа	харьяа
314	хатангир / хатингар	хатангир
315	хахуул / хахууль	хахуул (хахуул-аар загас барих)
316		хахууль (хээл хахууль)
317	хашхирах / хашгирах	хашхирах
318	хижээл / хэжээл	хижээл
319	хир / хэр	хир (буртаг)
320		хэр (хэмжээ)
321	хиртхийх / хэртхийх	хиртхийх
322	хоёрдахь / хоёрдох	хоёр дахь
323	хойгуурх / хойгуурхи	хойгуурх
324	хойд / хойт	хойд
325	хойших / хойшхи	хойших
326	холхи / холхь	холхи (холхи газар)
327	хомсдох / хомстох	хомсдох
328	хошуу / хушуу	хошуу
329	хошууч / хушууч	хошууч
330	хошхирох / хошгирох	хошхирох
331	хөвүүн / хөвгүүн	хөвүүн
332	хөвөх	хөвөх
333	хөврөл / хүврэл	хөврөл (үр хөврөл)
334	хөврөх / хүврэх	Хөврөх
335	хөдлөнги / хөдлөнгө	Хөдлөнги
336	хөлөг / хүлэг	хөлөг (хөлөг онгоц)
337		хүлэг (хүлэг морь)
338	хөмөл / хөмүүл / хүмүүл	хөмөл
339	хөөмий / хөөмэй	хөөмий
340	хөрөв / хөрвө	хөрөв (хөрөв хурга)
341	хөхүүлэх / хөхиүлэх	хөхүүлэх (хургаа хөхүүлэх)
342		хөхиүлэх (хөхиүлэн дэмжих)
343	хөшинги / хөшингө	Хөшинги
344	хуваарилах / хувиарлах	хуваарилах
345	хуваарь / хувиар	хуваарь
346	хударга / худрага	хударга
347	хулчганах / хулчиганах	хулчганах
348	хунтайж / хуантайз / хуантайж	Хунтайж
349	хурай / урай	Хурай
350	хушуу /хошуу	хушуу (засаг захиргааны нэгж)
351	хүрлэгэр / хүрэлгэр	хүрлэгэр
352	хүртэлх / хүртлэх	хүртэлх
353	хэвлий / хэвэл	хэвлий
354	хэддэх / хэддэхь	хэд дэх
355	хэлсэнчлэн / хэлсэнчилэн	хэлсэнчлэн
356	хэлэлцээ / хэлэлцээр	хэлэлцээ (яриа хэлэлцээ)
357		хэлэлцээр (гэрээ хэлэлцээр)
358	хэмлэх / химлэх	хэмлэх
359	хэншүү / хиншүү	хэншүү
360	хэрвээ / хэрэв	хэрвээ
361	хэрэглэгдэхүүн /хэрэглэгдхүүн	хэрэглэгдэхүүн
362	хэхрэх / хэхэрэх	хэхрэх
363	хэчнээн / хичнээн	хэчнээн
364	хяхтнах / хяхатнах	хяхтнах
365	цаадах / цаадахь	цаадах
366	цааших / цаашхи	цааших
367	цагаадах / цагаатах	цагаадах
368	цагариг / цагираг	цагариг
369	цадиг / цэдиг	цадиг
370	цовхрох /цовхорох	цовхрох
371	цоморлог / цоморлиг / цомирлог	цоморлог
372	цомхотгох / цомтгох / цомхтгох	цомхотгох
373	цомхотгол / цомтгол / цомхтгол	Цомхотгол
374	цөөнх / цөөнхи	цөөнх
375	цусдах / цустах	цусдах (гараа цусдах)
376		цустах (шилжсэн утга)
377	цуурай / цууриа	Цуурай
378	цүдгэнэх / цүдэгнэх	цүдгэнэх
379	цүдгэр / цүзгэр	цүдгэр
380	цэн / цэнэ	Цэн
381	цэцгий / цөцгий	цэцгий (нүдний цэцгий)
382		цөцгий (цөцгийн тос)
383	цэцэн / сэцэн	цэцэн (мэргэн)
384		сэцэн (цол)
385	чээж / цээж	чээж
386	чавхдас / чавхадас	Чавхдас
387	чанад / чинад	Чанад
388	чандмань / зэндмэнэ	чандмань (эрдэнэ)
389		зэндмэнэ (тоглоом)
390	чармаа / чармай	чармаа (чармаа нүцгэн)
391	чахрах / чихрах	чахрах
392	чацуу / сацуу	чацуу (нас чацуу)
393		сацуу (ирэхийн сацуу)
394	чүдэнз / шүдэнз	чүдэнз
395	шавж / шавьж	шавж
396	шамарга / шамрага	шамарга
397	шарагчин / шаргагчин	шарагчин (жилийн)
398		шаргагчин (зүс)
399	шаргуу / шургуу	шаргуу
400	шармигар / шаримгар	шармигар
401	шастир / шаштир	шастир
402	шатахуун / шатхуун	шатахуун
403	шашин / шажин	шашин (шашны сургаал)
404		шажин (бурхны шажин)
405	шидэмс / шидмэс	шидэмс
406	шударга / шудрага	шударга
407	шуламс / шулмас	шуламс
408	шуухитнах / шуухьтнах	шуухитнах
409	шээзгий / шээжгий	шээзгий
410	эдлэхүүн / эдлэгдэхүүн	эдлэхүүн / эдлэгдэхүүн (аль ч хэлбэрийг хэрэглэнэ)
411	эжий / ижий	эжий
412	эзлэхүүн / эзэлхүүн	эзлэхүүн
413	элэн халин / элин халин	элэн халин
414	эмхэтгэл / эмхтгэл	эмхэтгэл
415	эрвэгэр / эрэвгэр	эрвэгэр
416	эрвээхий / эрвээхэй	эрвээхий
417	эргэнэг / эрэгнэг	эргэнэг (монгол гэрийн эд зүйлийн тавиур)
418	эргэх / эгэх	эргэх / эгэх (найруулгын ялгаатай хэрэглэнэ)
419	эргэцүүлэх / эрэгцүүлэх	эргэцүүлэх
420	эрих / эрхи	эрих
421	эрмэлзэл / эрмэлзлэл	эрмэлзэл
422	эрхт / эрхэт	эрхт
423	эшлэл / ишлэл	эшлэл
424	ээдэм / ээдмэг	ээдэм
425	явуур / явуурь	явуур (явуургүй)
426	яйжгар / яайжгар	яйжгар
427	яльгүй / ялигүй	яльгүй
428	ярвагар / яравгар	ярвагар